Bên cạnh những hoạt chất thường được dùng trong điều trị nám như Hydroquinone, Retinoid, Niacinamide, Alpha Arbutin, Hexylresorcinol… thì gần đây Tranexamic acid đang được quan tâm từ cộng đồng làm đẹp.
Ảnh: Fleur Kaan/Unsplash.
Tranexamic acid là gì và cách hoạt động ra sao?
Tranexamic Acid – hay có danh pháp khoa học quốc tế là trans-4-(Aminomethyl)cyclohexanecarboxylic acid. Đây là một dạng amino acid có tên là Lysine. Trước đây, các nhà bào chế thường dùng thành phần này với tác dụng cầm máu ở đường uống. Từ sau năm 1979, các sản phẩm bôi ngoài da có Tranexamic acid (TXA) được dùng với mục đích giảm ngứa, nhưng sau khi quan sát thì các bệnh nhân dùng hoạt chất này có những cải thiện về mặt sắc tố (1998)… và thế là cuộc nghiên cứu mới đã bắt đầu.
Ảnh: selleckchem
Theo bác sĩ Debra Jaliman (bác sĩ da liễu được hội đồng chứng nhận ở Thành phố New York, Mỹ) cho biết, Tranexamic acid có tác dụng làm chậm quá trình tổng hợp melanin. Cụ thể là, hoạt chất này tác động lên enzyme plasmin có trong da. Khi gặp các tác nhân kích thích (ví dụ như tia tử ngoại, rối loạn nội tiết, sử dụng các sản phẩm chăm sóc da không phù hợp…), lượng plasmin trong da tăng đột biến làm kích thích quá trình sản sinh melanin ở lớp đáy và dần đi lên bề mặt da. Khi đó, Tranexamic acid hoạt động bằng cách làm gián đoạn quá trình tăng bất thường của plasmin và nhờ thế các vấn đề về sắc tố sẽ dần được giải quyết.
Ưu và nhược điểm của Tranexamic acid?
Mặc dù cùng là acid nhưng Tranexamic acid không mang đặc tính loại bỏ da chết như các loại acid thuộc nhóm AHA, BHA. Công dụng chính của Tranexamic acid ở đường bôi thường tác động lên các tế bào sắc tố và giúp cải thiện các đốm nâu (như nám, tàn nhang…) trên da. Theo những nghiên cứu lâm sàng được công bố vào năm 2019 trên National library of medicine (tạm dịch “Thư viện y học quốc gia”), Tranexamic acid ở ngưỡng 5% sẽ có tác dụng điều trị nám tương đương với kem có chứa Hydroquinone ở mức 3%. Tuy nhiên, ở các sản phẩm không kê đơn thì Tranexamic acid thường chỉ ở nồng độ 2%.
Ảnh: LaylaBird/Getty Images.
Trong nghiên cứu năm 2006 được đăng tải trên Sciencedirect và 2016 được đăng tải ở National library of medicine, TXA có tác dụng làm giảm các dấu hiệu tấy đỏ của bệnh rosacea (trứng cá đỏ) nhờ khả năng phục hồi hàng rào bảo vệ tự nhiên.
Vì là thành phần mới được ứng dụng trong các sản phẩm chăm sóc da nên hiện tại vẫn chưa có nhiều ghi nhận về tác dụng phụ của Tranexamic acid đường bôi trên da. Tuy nhiên, một số vấn đề thường thấy khi sử dụng TXA là kích ứng, ngứa rát, tấy đỏ và đôi khi sẽ có dấu hiệu bong tróc. Ngoài ra các bác sĩ da liễu thường khuyên sử dụng kem chống nắng vào ban ngày khi sử dụng Tranexamic acid để quá trình điều trị nhanh chóng có hiệu quả cũng nhưng ngăn ngừa tình trạng da nhạy cảm với ánh sáng.
Gợi ý một số loại sản phẩm có chứa Tranexamic acid
Những sản phẩm chứa Tranexamic acid đang được yêu thích và nhận được lượt đánh giá cao trong giới làm đẹp Việt Nam gần đây là:
Skinceuticals Discoloration Defense có chứa 3% Tranexamic acid, 1% Kojic acid, 5% Niacinamide và 5% HEPES giúp ngăn ngừa sự biến đổi sắc tố da, từ đó giúp làm sáng và làm đều màu da.
2,550,000 ₫
Skinceuticals Discoloration Defense làm mờ vết nám, làm sáng và đều màu da 30ml
Zo Skin Health Brightalive Skin Brightener có chứa Tranexamic acid, peptide, Niacinamide, beta glucan, chiết xuất cam thảo và enzyme từ quả đu đủ giúp hỗ trợ làm đều màu da, giảm thiểu các đốm nâu và phục hồi độ ẩm, làm dịu da bị kích ứng.
2,700,000 ₫
Zo Skin Health Brightalive Skin Brightener
MartiDerm Pigment Zero DSP Bright chứa 1% Hexylresorcinol, 3% Tranexamic acid, 4% Bellis Perennis L., 2% Phytic Acid giúp loại bỏ đốm sắc tố, đồng thời ngăn ngừa sản sinh và tích tụ melanin trong da, từ đó làm giảm kích thước và mật độ của các đốm nâu, dưỡng da sáng mịn đều màu.
3,200,000 ₫
MartiDerm Pigment Zero
Image Iluma Intense Facial Illuminator có chứa Tranexamic, Vitamin C, Niacinamide và Glycolic Acid (AHA) có tác dụng hạn chế sự xuất hiện của sắc tố melanin và tăng cường độ sáng cho làn da trắng mịn rạng rỡ mỗi ngày.
2,145,000 ₫
Image Iluma
Paula’s Choice Clinical Discoloration Repair Serum là sự kết hợp giữa ba thành phần Tranexamic Acid, Niacinamide và Bakuchiol giúp làm mờ thâm nám, tàn nhang; dưỡng da đều màu, tươi sáng; Cải thiện bề mặt da kém mềm mịn và hỗ trợ tăng cường tái tạo da.
1,720,000 ₫
Kem dưỡng ẩm săn chắc da tăng cường collagen Paula’s Choice Clinical Ceramide
Vichy LiftActiv B3 Serum Dark Spots & Wrinkles có chứa Tranexamic acid cùng Niacinamide (vitamin B3), thành phần peel da và AHA giúp cải thiện và ngăn ngừa đốm nâu, thâm nám toàn diện.
1,250,000 ₫
Tinh chất Vichy Liftactiv Vitamin C pure 15%
Những thành phần có thể kết hợp với Tranexamic acid
Trong những thành phần hoạt tính thì Tranexamic acid có thể nói là dễ sử dụng. Bạn có thể sử dụng ban ngày hoặc ban đêm hoặc cả hai. Tuy nhiên, hãy hỏi ý kiến chuyên gia hoặc bác sĩ da liễu để có phác đồ sử dụng phù hợp nhất.
Cũng như các sản phẩm treatment khác, hãy thử Tranexamic acid ở vùng da sau tai trước khi bôi toàn mặt. Hãy sử dụng 3 ngày/lần, giảm xuống còn 2 ngày/lần và khi da đã đáp ứng tốt thì có thể sử dụng hàng ngày.+
Ảnh: Angélica Echeverry/ Unsplash.
Bạn có thể sử dụng Tranexamic acid với Kojic acid hoặc Phytic acid để đẩy nhanh tiến độ điều trị – tuy nhiên da có thể sẽ nhạy cảm hơn và dễ xuất hiện các vấn đề như khô và bong tróc. Bạn có thể kết hợp Tranexamic acid với vitamin C hoặc Niacinamide để dễ dàng cảm thấy các vết nám và da sớm đều màu hơn. Tất nhiên là vẫn có thể kết hợp Tranexamic acid cùng các phái sinh của Retinoid – có thể là trong cùng một sản phẩm, hoặc hai sản phẩm dùng sáng/tối, hoặc cách ngày.
Tóm lại, nếu như làn da bạn đang có các vấn đề về nám thì có thể bổ sung Tranexamic acid vào chu trình dưỡng da hằng ngày. Hoặc những làn da không phù hợp sử dụng các thành phần thuộc nhóm Retinoid hoặc vitamin C hay Niacinamide thì có thể trải nghiệm dùng Tranexamic acid.